Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
czwartek, 3 października 2024 12:39

FAS: Niewidoczna Ofiara Uzależnienia Alkoholowego

Jak alkoholizm może zniszczyć nie tylko życie osoby uzależnionej, ale również przyszłość jej nienarodzonego dziecka? Poznaj dramatyczne konsekwencje Alkoholowego Zespołu Płodowego (FAS) oraz możliwości wsparcia dla dotkniętych nim rodzin.

Życie w rodzinie zmagającej się z problemem alkoholowym może wiązać się z wieloma konsekwencjami, których ofiarami padają wszyscy jej członkowie. Funkcjonowanie w chronicznym stresie, niepewności, strachu, wstydu oraz poczuciu winy stanowi emocjonalne obciążenie dla każdej osoby zmagającej się z uzależnieniem. Następstwem tego jest dezorganizacja i niestabilność w funkcjonowaniu rodziny, zaburzony rozwój dziecka wynikający z nieobecności fizycznej i emocjonalnej jednego z rodziców, zaniedbywanie zdrowia psychicznego i fizycznego, trudności w budowaniu zdrowych relacji międzyludzkich, przemoc fizyczna i psychiczna oraz trudności ekonomiczne. To najczęstsze konsekwencje wynikające z życia i wychowywania się w środowisku, w którym nadmierne spożycie alkoholu osiągnęło poziom szeroko pojętego problemu.

Uzależnienie w znaczący sposób wpływa na poziom kontroli nad własnym życiem, a także na podejmowanie racjonalnych decyzji. Z tego właśnie powodu, w rodzinach zmagających się z problemem alkoholowym, pojawia się duże ryzyko, że kobieta uzależniona od alkoholu nie zrezygnuje z picia, nawet gdy zajdzie w ciążę. Zagrozi to prawidłowemu rozwojowi płodu, a narodzone dziecko będzie obarczone Alkoholowym Zespołem Płodowym (FAS), co w dalszej konsekwencji wpłynie na funkcjonowanie nie tylko osoby z FAS, ale również całej rodziny.

FAS (Fetal Alcohol Syndrome) jest wynikiem narażenia płodu na wpływ alkoholu, który przenikając przez łożysko może spowodować szereg uszkodzeń zarówno strukturalnych, jak i funkcjonalnych. Po przedostaniu się do organizmu płodu, teratogen zakłóca procesy metaboliczne, przepływ tlenu i składników odżywczych. Może uszkodzić wiele narządów, w tym serce, wzrok, słuch, nerki. Wyjątkowo niebezpieczne jest ryzyko uszkodzenia mózgu, co zakłóca procesy wzrostu i podziału komórek mózgowych, prowadząc do jego nieprawidłowego kształtowania się, trwałych uszkodzeń strukturalnych oraz zaburzeń funkcji poznawczych i neurologicznych. Należy podkreślić, że szkodliwe działanie alkoholu na rozwijający się płód występuje przez cały okres ciąży.

Jednym z głównych problemów związanych z FAS jest trudność w rozwoju umiejętności społecznych. Osoby dotknięte tym zespołem często mają problemy z nawiązywaniem i utrzymywaniem relacji międzyludzkich, z rozumieniem społecznych sygnałów, norm i zasad, a także z odpowiednim regulowaniem swoich napięć emocjonalnych. Osoby z FAS mogą także wykazywać charakterystyczne zmiany w wyglądzie twarzy, takie jak małe oczy przy jednoczesnym dużym rozstawie, gładkie fałdy skórne wzdłuż wewnętrznej strony oczu (epikantus), płaską rynienkę nosową, wąską górną wargę i płaską powierzchnię twarzy. Wśród zmian zewnętrznych często występuje opóźniony wzrost i niższa masa ciała w porównaniu z rówieśnikami. Uszkodzenia mózgu wpływają także na opóźniony rozwój mowy, problemy z koncentracją uwagi, obniżony poziom intelektualny, trudności z regulacją zachowania, trudności z utrzymywaniem równowagi, koordynacją ruchową i umiejętnościami motorycznymi. W znacznym stopniu zauważa się także deficyty sensoryczne i częste problemy zdrowotne związane na przykład z wadami serca, wzroku, słuchu, opóźnionym rozwojem układu nerwowego, zaburzeniami snu i problemami z układem odpornościowym.

Wszystkie opisane deficyty wpływają na funkcjonowanie całej rodziny. Mogą prowadzić do poważnych konsekwencji związanych z trudnościami w szkole, pracy i życiu codziennym. Osoby z FAS narażone są na społeczną izolację, co może prowadzić do problemów emocjonalnych. Trudności z kontrolą impulsów, regulacją emocji i podejmowaniem zdrowych, racjonalnych decyzji mogą predysponować do eksperymentowania ze środkami psychoaktywnymi i uzależniającymi. Zaburzony rozwój społeczny i emocjonalny wpływa na brak kompetencji w radzeniu sobie z trudnościami emocjonalnymi, co może prowadzić do poczucia izolacji i frustracji, skłaniając do ucieczki w używanie szkodliwych substancji, stosowanie przemocy i podejmowanie ryzykownych zachowań seksualnych.

Ważne jest zrozumienie, że problem pojawienia się dziecka z FAS w rodzinie dotyka wszystkich jej członków, ale jest konsekwencją błędnych decyzji podjętych przez matkę dziecka. Należy również podkreślić, że nie wszyscy ludzie z FAS mają problemy z uzależnieniem i funkcjonowaniem w społeczeństwie. Odpowiednie rozpoznanie i wsparcie, wczesna diagnoza i interwencja terapeutyczna mogą pomóc w zminimalizowaniu negatywnych skutków i ułatwić rozwijanie umiejętności społecznych. Skutecznym wsparciem może być odpowiednio poprowadzona terapia behawioralna oraz Trening Umiejętności Społecznych. Dostosowując techniki i metody do możliwości psychofizycznych dziecka z FAS, należy uczyć rozumienia oczekiwań i społecznych norm. Kluczowa jest także nauka komunikowania się, która obejmuje rozpoznawanie i interpretowanie wyrazów twarzy, gestów, tonu głosu i innych elementów komunikacji niewerbalnej. Należy również kształtować umiejętności werbalnego komunikowania swoich potrzeb, emocji, myśli oraz słuchania i reagowania na zachowania innych. Rozwijanie umiejętności społecznych będzie się w tym wypadku opierało także na identyfikowaniu problemów, generowaniu alternatywnych rozwiązań i ocenie ich konsekwencji. Kluczową rolę odgrywa także wsparcie udzielane rodzinie osoby z FAS, opierające się na szkoleniach z zakresu specjalnych potrzeb oraz strategii radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Konieczna może okazać się terapia prowadzona przez wykwalifikowanych specjalistów, dążąca do ustabilizowania życia rodziny. Niebagatelne znaczenie ma także wpływ środowiska, które musi zaakceptować, że osoby z FAS nie są winne swoim trudnościom w rozwoju umiejętności społecznych. Zrozumienie tego, że jest to wynik narażenia na wpływ alkoholu w okresie prenatalnym, jest niezbędnym krokiem w kierunku udzielania wsparcia dla osób dotkniętych tym zespołem oraz ich rodzin.

FAS jest wynikiem błędnych decyzji, których źródła należy szukać w problemach związanych z alkoholizmem, naruszających strukturę i funkcjonowanie rodziny. Pojawienie się nowego członka rodziny, który (nie ze swojej winy) jest obarczony trudnościami w funkcjonowaniu zgodnie z normami i zasadami społecznymi, generuje trudności związane z budowaniem relacji, pogorszeniem zdrowia emocjonalnego oraz codziennym funkcjonowaniem. Uniknięcie tego problemu jest możliwe poprzez powstrzymanie się od spożywania alkoholu w okresie prenatalnym. Jeśli jednak jest już za późno, należy dziecku udzielić specjalistycznego wsparcia, tak aby na poziomie jego indywidualnych możliwości mogło jak najlepiej funkcjonować w społeczeństwie.

Artykuł powstał na zlecenie Urzędu Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy w ramach realizowanego projektu pn „ dla Trzeźwego i Pełnego Potencjału Życia”

GDZIE SZUKAĆ POMOCY?

W celu uzyskania pomocy psychologicznej można zgłosić się pod bezpłatny numer telefonu kryzysowego telefonu zaufania 116 123 lub skontaktować się z wybrana placówką oferującą bezpłatną pomoc:

  • Punkt Informacyjno-Konsultacyjny w Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy
    ul. S. Żeromskiego 29, 01- 882 Warszawa
    tel.  22 325 44 11
  • Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych m.st. Warszawy – Dzielnicowy Zespół Bielany

ul. S. Żeromskiego 29, 01- 882 Warszawa
tel.  22 325 44 11

  • Bielańskie Stowarzyszenie Rodzin Abstynenckich

ul. S. Żeromskiego 55/67, 01- 882 Warszawa
tel.  22 639 81 92

  • Poradnia Terapii Uzależnienia od Alkoholu i Współuzależnienia
    ul. S. Żeromskiego 13, 01-887 Warszawa
    tel.  22 663 54 39
    Uwagi: refundacja miasta – darmowa terapia dla dzieci i dorosłych mieszkańców Warszawy. 
  • Specjalistyczna Poradnia Rodzinna Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy
    Al. Zjednoczenia 11, 01-829 Warszawa
    tel.  22 864 73 06
    Uwagi: refundacja miasta – darmowa terapia dla dzieci i dorosłych mieszkańców Warszawy. 
  • Centralny Szpital Kliniczny MSW
    Przychodnia Zdrowia Psychicznego
    ul. Wołoska 137, 02-507 Warszawa
    tel. 47 722 17 95
    Uwagi: refundacja NFZ; tylko osoby dorosłe.
  • Poradnia Rodzinna Powiślańskiej Fundacji Społecznej
    ul. Mokotowska 55 lok. 4, 00-542 Warszawa
    tel. 22 622 99 09
    Uwagi: refundacja miasta; tylko dla mieszkańców Warszawy
  • Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Warszawa Wola-Śródmieście Poradnia Zdrowia Psychicznego Dorosłych
    ul. Płocka 49
    01-152 Warszawa
    tel. (22)632-86-81
    Uwagi: refundacja NFZ; tylko osoby dorosłe
  • Ośrodek Psychoterapii i Promocji Zdrowia “Ogród”
    ul. Jana Olbrachta 118A m.12, 01-373 Warszawa
    tel. 22 665 77 17, 22 665 77 49
    Uwagi: refundacja NFZ; tylko osoby dorosłe.
  • Instytut Psychiatrii i Neurologii
    Poradnia Zdrowia Psychicznego
    ul. Sobieskiego 9, 02-957 Warszawa
    tel. (22)458-26-11
    Uwagi: refundacja NFZ; dla dzieci i dorosłych.
  • Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Lecznictwa Otwartego Warszawa-Żoliborz Poradnia Zdrowia Psychicznego – Żoliborz
    ul. Elbląska 35, 01-737 Warszawa
    tel. (22) 669 09 66
    Uwagi: refundowane z NFZ; tylko osoby dorosłe
  • Specjalistyczna Poradnia Rodzinna Dzielnicy Wawer m.st. Warszawy
    ul. Włókiennicza 54, 04-974 Warszawa
    tel. (22) 277 11 98
    strona internetowa www.sprwawer.pl
    Uwagi: Poradnia świadczy bezpłatne usługi dla osób indywidualnych (dzieci, młodzieży i osób dorosłych), par i rodzin. Konsultacje i psychoterapia dostępna są tylko dla mieszkańców Warszawy. Zapisy telefoniczne pod ww. nr telefonu od poniedziałku do piątku w godz. 8.00-16.00
  • Samodzielny Wojewódzki Zespół Publicznych Zakładów Psychiatrycznej Opieki Zdrowotnej w Warszawie Centrum Psychoterapii – Poradnia Leczenia Nerwic
    ul. Dolna 42, 00-744 Warszawa
    tel. 22 841 26 13
    Uwagi: refundacja NFZ; tylko osoby dorosłe; leczenie nerwic seksuologicznych.
  • Szpital Wolski – Wolskie Centrum Zdrowia Psychicznego
    Poradnia Zdrowia Psychicznego
    ul. Kasprzaka 17, 01-211 Warszawa
    tel. 22 389 48 80
    Uwagi: refundacja NFZ; tylko osoby dorosłe.
  • Poradnia zdrowia psychicznego Wojewódzkiego Szpitala Bródnowskiego SPZOZ
    Oddziały:
    ul. Kondratowicza 8, blok G, tel. 22 326 56 52,
    ul. Remiszewska 14, tel. 516 319 573,
    Uwagi: refundacja NFZ; tylko osoby dorosłe.

Przeczytaj również: Alkohol – cichy zabójca. Jak uzależnia i niszczy zdrowie?

Alkohol to depresant, który wpływa na układ nerwowy, uspokajając i zwalniając reakcje organizmu. Niestety, ta przyjemna chwila może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, zwłaszcza jeśli jest nadużywana. Regularne spożywanie alkoholu może prowadzić do uzależnienia, które jest jedną z największych zagrożeń dla zdrowia.

fas

fas


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz
Komentarze
PRZECZYTAJ
zachmurzenie duże

Temperatura: 12°CMiasto: Warszawa

Ciśnienie: 1010 hPa
Wiatr: 18 km/h